- Ομεϊάδες
- Δυναστεία Αράβων χαλιφών που βασίλευαν στη Δαμασκό από το 661 έως το 750 και στην Κόρδοβα από το 755 έως το 1031. Η ονομασία τη δυναστείας προήλθε από την οικογένεια των Μπανού Ουμμάγια, της οποίας αποτελούσε μέλος ο Μοαουίγια, που εξελέγη χαλίφης από αντίθεση προς τον Αλή. Επί των απογόνων του, το χαλιφάτο γνώρισε περιόδους μεγάλης λαμπρότητας. Η Ιερουσαλήμ ανακηρύχθηκε «ιερή πόλη» και στη Δαμασκό χτίστηκε το Μεγάλο Τζαμί. Οι επεκτατικές τάσεις δεν σταμάτησαν ούτε στιγμή: το Ιράκ, η Χετζάζ, η Υπεροξιανή μέχρι τις όχθες του Ινδού έπεσαν στα χέρια των Αράβων και μετά την καθυπόταξη της βόρειας Αφρικής, οι Ο. έφτασαν έως την Ισπανία. Ο Ομάρ B’ υπήρξε ο τελευταίος μεγάλος χαλίφης της δυναστείας της Δαμασκού· πράγματι, μετά τον θάνατό του (720), η βαρύτατη φορολογία και η αδυναμία των διαδόχων του ευνόησαν ταραχές και εξεγέρσεις. Τελικά, η γενική εξέγερση των υποταγμένων λαών σήμανε το τέλος των O., τους οποίους κατέσφαξαν οι νέοι χαλίφες, οι Αβασίδες. Από τη σφαγή αυτή επέζησε όμως ο Αμπντ αλ-Ραχμάν, ο οποίος, από το Μαρόκο όπου είχε καταφύγει, πήγε στην Ισπανία. Μέσα σε λίγα χρόνια, οι νέοι Ο. (που ανακηρύχθηκαν πρώτα εμίρηδες και κατόπιν χαλίφες) ίδρυσαν ισχυρό κράτος με πρωτεύουσα την Κόρδοβα (που κατέλαβαν το 756), το οποίο περιελάμβανε όλη σχεδόν την Ισπανία. Παρά το ότι αντιμετώπιζε συχνές και σοβαρές λαϊκές ταραχές, το χαλιφάτο της Κόρδοβας αντιπροσώπευε χωρίς αμφιβολία μία από τις λαμπρότερες περιόδους της αραβικής ιστορίας. Αναγέρθηκαν έξοχα μνημεία και προστατεύτηκαν οι καλές τέχνες και οι επιστήμες. Η παρακμή άρχισε (1002) με τον θάνατο του αλ-Μανσούρ (του Νικητή) και μέσα σε μικρό διάστημα το ισχυρό βασίλειο καταποντίστηκε μέσα στην αναρχία.
Dictionary of Greek. 2013.